مرکز تحقیقات تعیین کننده‌های اجتماعی سلامت، پژوهشکده اختلالات متابولیک و چاقی، پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز و متابولیسم، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران، ، ma_niknam@yahoo.com
چکیده: (136 مشاهده)
مقدمه: عوامل مرتبط با رژیم غذایی، به ویژه چربی‌های دریافتی؛ از طرق مختلف بر بیماری‌های قلبی عروقی تأثیرگذار هستند. مطالعه حاضر از نوع مرور نقلی بوده که با هدف مرور شواهد موجود از تاثیر چربی‌های دریافتی بر بیماری‌های قلبی عروقی و سازوکار‌‌های اثر آن، انجام شد. جستجو در پاب‌مِد ووب آو ساینس واسکوپوس با کلید واژه‌های مربوطه صورت گرفت و نتایج 16 مطالعه تا سال ۲۰۲۴، مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های این مطالعه نشان داد که تأثیر چربی‌های دریافتی بر ترکیب لیپوپروتئین‌های پلاسما و التهاب، دو سازوکار کلیدی در ایجاد بیماری‌های قلبی عروقی هستند. اسیدهای چرب اشباع و ترانس به دلیل افزایش LDL و تحریک مسیرهای التهابی، با افزایش خطر این بیماری‌ها مرتبط‌اند. از سوی دیگر، اسیدهای چرب امگا-3 با پاکسازی لیپوپروتئین‌های غنی از تری‌گلیسیرید و کاهش ایکوزانوئیدهای پیش التهابی، خطر بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهند. در مقابل، مصرف بیش از حد اسیدهای چرب امگا-6 و عدم تعادل بین امگا-3 و امگا-6 می‌تواند با ایجاد التهاب مزمن، خطر ابتلا به این بیماری‌ها را افزایش دهد. همچنین، اسیدهای چرب امگا-9 با القای مسیرهای آنتی‌اکسیدانی و کاهش تولید واسطه‌های پیش التهابی، به کاهش التهاب و خطر بیماری‌های قلبی عروقی کمک می‌کنند. در مجموع یافته‌های مطالعه حاضر نشان داد که بهبود نیمرخ لیپیدی و مدیریت التهاب از طریق تغییر در نوع اسیدهای چرب دریافتی می‌تواند با کاهش بار بیماری‌های قلبی عروقی و بهبود سلامت عمومی جامعه همراه باشد. این یافته‌ها می‌توانند به عنوان راهنمایی برای پزشکان و متخصصان تغذیه در طراحی رژیم‌های غذایی مناسب برای بیماران قلبی عروقی مورد استفاده قرار گیرند.
Shirvani P, Niknam B, Izadi N, Halimi A, Niknam M. A Narrative Review of the Evidence and Mechanisms of Dietary Fat on Cardiovascular Diseases. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism 2024; 26 (1) :1-20 URL: http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-3211-fa.html
شیروانی پروشات، نیکنام بی نظیر، ایزدی ندا، حلیمی آرام، نیک نام مهدیه. مروری نقلی بر شواهد و سازوکار های تاثیر چربی‌های دریافتی بر بیماری‌های قلبی عروقی. مجله‌ي غدد درون‌ريز و متابوليسم ايران. 1403; 26 (1) :1-20
