مقدمه: مطالعه‌های اخیر نشان داده‌اند که برای تکامل اولیه‌ی پانکراس در حیوانات اسید ریتنوئیک�مورد نیاز است. از آن‌جا اثر اسید رتینوئیک (ATRA) با منشای بیرونی در روز دهم دوره‌ی جنینی در مراحل بعدی تکامل بر ساختار پانکراس به خوبی مشخص نشده است، این مطالعه انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه‌ی مداخله‌ای، موش‌های صحرایی ماده (Rat) به طور تصادفی در دو گروه شاهد و آزمایش (5 سر در هر گروه) قرار گرفتند. به گروه آزمایش، اسید رتینوئیک 100�میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم به صورت خوراکی و از طریق لوله داده شد. در روز هیجدهم بارداری جنین‌ها (از هر گروه 24 جنین) جمع‌آوری شدند.�سپس نمونه­ها برای رنگ‌آمیزی آسینی‌ها، مجاری و جزایر لانگرهانس آماده شدند. تراکم متغیر‌های فوق در هر میدان دید میکروسکوپی به همراه اقطار آسینی، و هسته‌ی سلو ل آن اندازه‌گیری و محاسبه شدند. یافته‌ها با استفاده از آزمون آماری تی زوجی مقایسه شدند. یافته‌ها: میانگین تراکم آسینی‌ها و سیستم مجاری همراه با جزایر لانگرهانس در هر میدان دید میکروسکوپی در گروه مورد (آزمایش) نسبت به گروه شاهد به ترتیب 5/23٪ و 76٪ افزایش داشت که هر دو از نظر آماری معنی‌دار (001/0P<) بود. میانگین اقطار آسینی و هسته‌ی سلول‌های آن در گروه مورد (آزمایش) نسبت به گروه شاهد کاهش معنی‌دار نشان داد. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های حاصل از این مطالعه پیشنهاد می‌شودکه ATRA ممکن است تکثیر و تمایز آسینی­ها و مجاری همراه با جزایر لانگرهانس را افزایش دهد.