مقدمه: سندرم متابولیک مجموعهای از اختلالها متابولیک است که با افزایش خطر بیماریهای قلبی ـ عروقی ارتباط دارد. هدف از مطالعهی حاضر تعیین اثر زرشک سیاه فرآوری شده بر برخی اجزای سندرم متابولیک بود. مواد و روشها: در این مطالعه 57 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 در یک کارآزمایی بالینی به طور تصادفی به سه گروه تقسیم شدند: 1) گروه مصرف کنندهی زرشک سیاه فرآوری شده (19 نفر) 2) گروه مصرفکنندهی سرکه سیب (19 نفر) و 3) گروه شاهد (19 نفر). قد، وزن، غلظت کلسترول تام، HDL-C، LDL-C، تریگلیسرید، گلوکز و انسولین در ابتدای مطالعه و پایان هفتهی هشتم اندازهگیری شد و نمایهی تودهی بدن (BMI)، نسبت کلسترول تام بهHDL-Cو مقاومت انسولینی برآورد شد. یافتهها: میانگین BMI، غلظت کلسترول تام، تریگلیسریدها و گلوکز سرم در گروه زرشک سیاه فرآوری شده تغییر نکرد درحالی که غلظت سرمی LDL-C(44/35±48/22 میلیگرم در دسیلیتر) و نسبت کلسترول تام به HDL-C (87/4±56/2) کاهش و HDL-C (58/20±33/12 میلیگرم در دسیلیتر) به طور معنیداری افزایش یافت (05/0>P). در گروه مصرفکنندهی سرکه سیب هیچگونه تغییری در الگوی لیپیدی یافت نشد. افزایش معنیدار در غلظت انسولین و مقاومت به انسولین در هر سه گروه یافت شد (001/P<) که مستقل از اثر زرشک سیاه فرآوری شده و سرکهی سیب بود. نتیجهگیری: یافتههای مطالعهی حاضر حاکی از اثر مفید زرشک سیاه فرآوری شده بر وی برخی اجزای سندرم متابولیک است.