مرکز تحقیقات فیزیولوژی غدد درونریز، پژوهشکده علوم غدد درونریز و متابولیسم، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران، ، ghasemi@sbmu.ac.ir
چکیده: (445 مشاهده)
مقدمه:زخم دیابتی از عوارض دراز مدت دیابت است که با افزایش خطر مرگ و میر و ناتوانی ناشی از قطع عضو و کاهش کیفیت زندگی مبتلایان همراه است. به دلیل عدم رعایت و به کارگیری درست درمان های استاندارد در ترمیم زخم، روش های تکمیلی از جمله درمان های مبتنی بر افزایش فراهم زیستی اکسید نیتریک در زخم (دهنده ها، پیش سازها و القاء کننده های اکسید نیتریک) در محیط آزمایشگاهی و کشت سلول، مدل های حیوانی و کارآزمایی بالینی مورد توجه واقع شده است. هدف از مطالعه حاضر بررسی کاربردهای بالینی احتمالی اکسید نیتریک در التیام زخم مبتلایان به دیابت؛ با بررسی شواهد بالینی موجود است. اکسید نیتریک اگزوژن اشکال متفاوت، از جمله جریان گاز، پماد حاوی نیتریت در محیط اسیدی، افشانه و همچنین هیدروژل های حاوی دهنده های اکسید نیتریک، در درمان زخم مورد بررسی قرار گرفته است. اگرچه مطالعات بالینی محدودی در خصوص اثربخشی درمان با اکسید نیتریک در زخم دیابتی انجام شده است، برتری این درمان در مقایسه با درمان های استاندارد 56 تا 100 درصد گزارش شده است. عملکردهای شناخته شده اکسید نیتریک در فرآیند ترمیم زخم شامل افزایش جریان خون موضعی، تحریک رگزایی، سنتز کلاژن، سنتز مجدد اپیتلیوم، جمع شدن و بسته شدن دهانه زخم، اثرات ضد التهابی با تقویت پاسخ های ایمنی و اثراتقوی و وسیع الطیف ضد باکتریایی می باشد. با توجه به شواهد اندک موجود، تایید برتری درمان با اکسید نیتریک در مقایسه با درمان های استاندارد نیاز به انجام مطالعات کارآزمایی بالینی در مبتلایان به دیابت با تعریف دقیق اندازه اثر، از جمله کاهش مساحت زخم، سرعت التیام زخم، و کاهش تعداد روزهای بستری دارد.