چکیده

مقدمه: بهبود الگوی لیپیدی و فشار خون در پیشگیری از عوارض بعدی دیابت دارای اهمیت است. با توجه به تمایل مردم برای مصرف داروهای گیاهی، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر عصارهی هیدروالکلی گزنه بر الگوی لیپیدی و فشار خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر به صورت کار آزمایی بالینی تصادفی یک سو کور، بر 50 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 که به صورت تصادفی در دو گروه مداخله (25 نفر) و شاهد (25 نفر) تقسیم شدند، صورت گرفت. گروه مداخله، روزانه 100 میلی‌گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن، عصارهی هیدروالکلی گزنه و گروه شاهد، روزانه 100 میلی‌گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن، دارونما را به مدت 8 هفته مصرف نمودند. الگوی لیپیدی، فشار خون سیستولی (SBP) و دیاستولی (DBP) در ابتدا و پایان مداخله اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: تری‌گلیسرید (TG)، SBP و شاخص‌های آتروژنیک پلاسما (نسبت LDL-C/HDL-C و TC/HDL-C) در پایان هفتهی هشتم در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد، کاهش معنی‌داری را نشان دادند، در تمام موارد (05/0P<). لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL-C) افزایش معنی‌داری را در گروه مداخله نشان داد (05/0P<). کلسترول تام (TC)، لیپوپروتئین با چگالی پائین (LDL-C)، در پایان هفته‌ی هشتم در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد تغییر معنی‌داری را نشان ندادند (05/0P>). نتیجه‌گیری: عصارهی هیدروالکلی گزنه، اثر مثبتی را در وضعیت لیپیدی و فشار خون در مدت 8 هفته مداخله در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 نشان داد، بنابراین عصارهی هیدروالکلی گزنه را می‌توان به عنوان درمان کمکی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 توصیه نمود.