چکیده

مقدمه: عوارض دیابت حاملگی از جنبه‌های مختلف، بر سلامت مادر و جنین موثر است. برخورداری از دانش و مهارت‌های مراقبت از خود، به‌ویژه در زمینه‌ی تغذیه و ورزش، نقش مهمی در کنترل بیماری دارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش تغذیه و ورزش، بر سطح دانش و شاخص‌های کنترل متابولیک بیماران مبتلا به دیابت حاملگی مراجعه‌کننده به بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی شیراز طراحی و اجرا گردید. مواد و روش‌ها: در این پژوهش مداخله‌ای، 61 بیمار دیابت حاملگی کلاسA1 به روش نمونه‌گیری آسان انتخاب، و به شیوه‌ی تصادفی در دو گروه آزمایش و شاهد قرار گرفتند. قبل از مداخله، شاخص‌های کنترل متابولیک به روش آزمایشگاهی و سطح دانش، به وسیله‌ی آزمون کتبی ـ 34 پرسش چند گزینه‌ای خود ایفا که روایی آن مورد تایید، و پایایی آن (KR 20 = 0/81) بود ـ در دو گروه اندازه‌گیری شد، سپس مداخله‌ی مدون آموزشی به مدت حدود 6 ساعت طی یک هفته در گروه آزمایش اجرا گردید. پیامدهای مورد نظر، بلافاصله و دو هفته پس از پایان مداخله در دو گروه اندازه‌گیری، و با استفاده از نرم‌افزارSPSS  نسخه‌ی 5/11 و آزمون‌های آماری تی مستقل، بنفرونی و مجذور خی پردازش و تحلیل شدند. یافته‌ها: پژوهش حاضر نشان داد پس از مداخله‌ی آموزشی، در گروه آزمایش، میانگین‌های سطح دانش، قند خون یک و دو ساعت پس از غذا خوردن به طور معنی‌داری تغییر نمود (001/0>P). نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش حاضر اثربخشی مداخله‌ی آموزشی بر ارتقای سطح دانش و شاخص‌های کنترل متابولیک حمایت، و بر تدارک و اجرای آموزش برنامه‌ریزی‌ شده‌ی تعاملی تاکید نمودند.