مقدمه: آسیب ناشی از ضربه (تروما) به سر یکی از علل مرگ و میر بزرگسالان است. با توجه به ایجاد اختلال عملکرد غدهی آدرنال پس از ضربهی مغزی و تأثیر آن در پیش آگهی بیماران و همچنین عدم توافق در خصوص شیوهی تشخیص آن، در این مطالعه فراوانی نارسایی آدرنال در فاز حاد پس از ضربهی مغزی متوسط و شدید بررسی شد. مواد و روشها: در این مطالعهی بررسی موردی پنجاه نفر از بیماران دچار ضربهی مغزی با شدت متوسط و شدید در محدودهی سنی 70-15 سال بستری در بخش مراقبتهای ویژهی چهار بیمارستان شهر تهران، از نظر عملکرد آدرنال با آزمون تحریکی ACTH یک و 250 میکروگرم بررسی شدند. یافتهها: در این مطالعه، بروز نارسایی آدرنال در 10 روز اول آسیب ترومایی مغزی براساس تعریفهای مختلف نارسایی آدرنال از 82%-34% متفاوت بود. موارد شناسایی نارسایی آدرنال براساس آزمون ACTHیک میکروگرم بیشتر از آزمون250 میکروگرم و کورتیزول پایه بود. به دلیل ممنوعیت انجام آزمون طلایی تحمل انسولین در این بیماران نمیتوان در مورد حساسیت و ویژگی این دو آزمون قضاوت کرد. آزمون همبستگی کاپا نشانگر عدم همخوانی بین یافتههای آن دو آزمون است (17/0 = کاپا). افت فشار خون و مصرف وازوپرسور به طور بارزی در بیماران تشخیص داده شده به وسیلهی آزمون 250 میکروگرم بیشتر بود. بین کورتیزول پایه و دقیقهی 60 آزمونهای تحریکی یک و 250 میکروگرم رابطهی خطی معنیدار وجود داشت (0001/0P<). نتیجهگیری: نارسایی آدرنال در فاز حاد پس از ضربهی مغزی شایع و باعث افزایش موربیدیتی میشود که لزوم تشخیص زودرس موارد تحت بالینی را براساس آزمونهای دینامیک به منظور درمان مناسب ایجاب مینماید.
Mohajeri Tehrani M, Mirzaei B, Shahrzad M, Annabestani Z, Mohseni S, Larijani B. Adrenal Insufficiency in Patients Admitted to Intensive Care Unit with Moderate to Severe Traumatic Brain Injury. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism 2009; 11 (4) :423-431 URL: http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-858-fa.html
مهاجری تهرانی محمدرضا، میرزایی بیتا، شهرزاد محمدکریم، عنابستانی زهره، محسنی شهرزاد، لاریجانی باقر. نارسایی آدرنال در بیماران دچار ضربهی مغزی متوسط و شدید بستری در بخشهای مراقبت ویژه. مجلهي غدد درونريز و متابوليسم ايران. 1388; 11 (4) :423-431