چکیده

مقدمه: سندرم متابولیک مجموعه‌ای از اختلال‌های متابولیک است که با بیماری‌های مزمن مانند چاقی، بیماری‌های قلبی ـ عروقی و دیابت در ارتباط است. اتیولوژی دقیق آن ناشناخته است، اما به نظر می‌رسد که عادت‌های رژیمی‌ در ‌این سندرم نقش عمده‌ای داشته باشند. در این مطالعه‌، ارتباط شاخص گلیسمی (GI) و بار گلیسمی (GL) با سه تعریف سندرم متابولیک و هر یک از شاخص‌های آن بررسی شدند. مواد و روش‌ها: نمونه‌های خون و یادآمد 24 ساعته، در یک مطالعه‌ی آینده نگر، در یک پیگیری 4/6 سال از 120 فرد بالای 40 سال و بدون سندرم متابولیک یا دیابت در مطالعه‌ی قند و لیپید تهران جمع‌آوری شدند. شاخص‌های تن‌سنجی، فشارخون و قند خون ناشتا اندازه‌گیری شد. GI و GL در افرادی‌که طی پیگیری به سندرم متابولیک مبتلا شدند، تعیین و با افرادی که مبتلا به سندرم متابولیک نشدند، مقایسه شدند. سندرم متابولیک بر اساس شاخص‌های تنظیم شده توسط WHO، ATPIII و IDF تعریف شد. یافته‌ها: بعد از تعدیل برای متغیرهای مداخله‌گر، دریافت GIو GL به طور معکوسی با تعریف‌های ATPIII و IDF ارتباط داشت. شیوع سندرم متابولیک در بالاترین پنجک دریافت ([OR] 4.5 95%CI: 1-19. 2) GI و GL ([OR] 4.8 95%CI: 1.1-20. 6) نسبت به پایین‌ترین پنجک، بعد از تعدیل برای عوامل مداخله‌گر رژیمی و شیوه‌ی زندگی به طور معنی‌داری بالاتر بود. از طرفی شاخص گلیسمی در بالاترین پنجک با افزایش نمایه‌ی توده‌ی بدن، کلسترول، کلسترول LDL (005/0P=) و کاهش کلسترول HDL (01/0P=) و بار گلیسمی در بالاترین پنجک با افزایش کلسترول LDL (001/0P=) و کاهش کلسترول HDL (015/0P=) در ارتباط بود. نتیجه‌گیری: شاخص گلیسمی و بار گلیسمی می‌توانند اثر نامطلوبی بر سندرم متابولیک و اجزای آن داشته باشند.