چکیده

مقدمه: با توجه به کاربرد تئوری‌ها و مدل‌های آموزش بهداشت، هدف او مطالعه‌ی حاضر بررسی تأثیر آموزش پیاده‌روی بر کنترل قند خون بیماران زن مبتلا به دیابت نوع 2 بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی بوده است. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه‌ی نیمه‌تجربی و آینده‌نگر است که در آن 88 نفر از بیماران زن مبتلا به دیابت نوع 2 شرکت داشتند. ابزار گرداوری داده‌ها پرسشنامه‌ی تنظیم شده بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی، چک‌لیست برای ثبت عملکرد بیماران، میزان هموگلوبین گلبول (HbA₁c) و قند خون آنها بود. قبل از انجام مداخله‌ی آموزشی پرسشنامه و چک‌لیست برای ثبت آزمایش HbA₁c و قند خون برای هر دو گروه تکمیل و بیماران گروه مورد در 4 جلسه به مدت یک ماه برنامه‌ی آموزشی را دریافت کردند هم‌چنین، 1 و 2 ماه بعد از اتمام مداخله‌ی آموزشی دو جلسه‌ی پیگیری برگزار شد و 3 ماه بعد از مداخله‌ی آموزشی هر دو گروه شاهد و مورد پرسشنامه و چک‌لیست مربوط را تکمیل کردند و در نهایت، داده‌ها تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که بین میانگین نمره‌ی مربوط به متغیرهای اجزای مدل اعتقاد بهداشتی (حساسیت، شدت، منافع و موانع درک شده) در دو گروه مورد و شاهد در خصوص انجام پیاده‌روی قبل و بعد از مداخله‌ی آموزشی اختلاف معنی‌داری وجود دارد. هم‌چنین، گروه مورد نسبت به گروه شاهد عملکرد بهتری در خصوص انجام پیاده‌روی در ۳ ماه بعد از پایان برنامه‌ی آموزشی داشت به طوری که میزان HbA₁c ( از 59/9 به 63/8% 3 ماه پس از مداخله‌ی‌ آموزشی) و قندخون (از 63/184 قبل از مداخله به 29/151 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر 3 ماه پس از مداخله‌ی آموزشی) نیز کاهش چشمگیری داشت که از نظر آماری معنی‌دار است (001/0>P). نتیجه‌گیری: تدوین برنامه‌ی آموزش پیاده‌روی برای بیماران دیابتی برای کنترل قندخون با استفاده از مدل اعتقاد بهداشتی بسیار سودمند و اثربخش است. ضمن این که در اجرای این برنامه‌ها کنترل، پایش و پیگیری آموزشی توصیه می‌شود.