مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی غدد درون‌ریز، پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز و متابولیسم، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران، ، hedayati47@gmail.com
چکیده: (674 مشاهده)
مقدمه: سرطان تیروئید شایع‌ترین سرطان غدد درون‌ریز است. مطالعه مسیرهای پیام‌رسانی دخیل در سرطان تیروئید؛ مانند PI3K/AKT/mTOR و جهش‌های فعال‌کننده آن‌ها، به‌طور قابل‌توجهی درک ما از بیماری‌زایی مولکولی سرطان تیروئید را بهبود بخشیده است. هم‌چنین درمان‌های هدفمند، با استفاده از داروهایی که گیرنده‌های تیروزین کینازی و پروتئین‌های پایین‌دست آن‌ها را هدف قرار می‌دهند، افزایش یافته است. هدف از این مطالعه مروری بررسی انواع و نقش جهش‌های مسیر پیام‌رسانی PI3K در سرطان تیروئید می‌باشد. مواد و روش‌ها: جهت بررسی تغییرات صورت گرفته در مسیر پیام‌رسانی PI3K/AKT/mTOR در سرطان تیروئید، پایگاه اطلاعاتی پاب مد و تارنمای ساینس دایرکت از دی‌ماه 1394 تا دی‌ماه 1401 مورد جستجو قرار گرفت. مقالات مرتبط با علائم بالینی، درمان‌های مرسوم، هیستوپاتولوژی، آزمون‌های تشخیصی و هم‌چنین گزارش‌های موردی، نامه به سردبیر، نتایج کنفرانس‌ها و نشست‌های سالانه از این مطالعه خارج شدند. سپس مقالات باقی مانده مورد مطالعه دقیق قرار گرفتند. کلیدواژه‌های به کار گرفتهشده شامل نئوپلاسم تیروئید، کارسینومای تیروئید، سرطان تیروئید و PI3K بودند. یافته‌ها: جهش‌های پیکری و افزایش بیان ژن PIK3CA، جهش در مهار کننده تومور PTEN و پروتوانکوژن‌های BRAF،RAS و RET، جهش در CTNNB1 و EIF1AX، بازآرایی ژن RET (RET/PTC)، PAX8/PPARγ، NTRK و هم‌چنین بازآرایی و جهش ژن AKT مهم‌ترین عوامل افزایش‌دهنده بیان پروتئین‌های مسیر PI3K/AKT هستند. این مسیر و ارتباطات آن با مسیرهای دیگر از دلایل اصلی ایجاد و عود سرطان تیروئید است. نتیجه‌گیری: شناخت شبکه داخل سلولی مسیرهای پیام‌رسان مولکولی مبتنی برگیرنده‌های تیروزین کینازی؛ مانند PI3K/AKT/mTOR، و ارتباطات آن‌ها در حالت فیزیولوژیک و پاتولوژیک و هم‌چنین عوامل فعال‌کننده آن‌ها، هدف تحقیقات سال‌های اخیر به‌منظور پیشرفت درمان‌های ترکیبی با استفاده از مهارکننده‌های این مسیرها بوده است.
Pakizehkar S, Hosseinzadeh S, Niknan Z, Daneshpour M, Hedayati M. The PI3K Pathway and Its Driver Mutations in Thyroid Cancer Pathogenesis: A Narrative Review. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism 2022; 24 (5) :317-327 URL: http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-3065-fa.html
پاکیزه کار صفورا، حسین زاده سمانه، نیکنان زینب، دانشپور مریم السادات، هدایتی مهدی. مسیر PI3K و جهش‌های مؤثر در آن در بیماری زایی سرطان تیروئید: مقاله مروری نقلی. مجله‌ي غدد درون‌ريز و متابوليسم ايران. 1401; 24 (5) :317-327
