مرکز تحقیقات استئوپروز، پژوهشکده علوم بالینی غدد و متابولیسم، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران، ، aostovar@tums.ac.ir
چکیده: (1180 مشاهده)
مقدمه:پوکی استخوان به‌عنوان شایع‌ترین بیماری متابولیکی استخوان، یک بیماری مزمن و یک تهدید اقتصادی- اجتماعی است. هدف از این مطالعه تدوین راهنمای بالینی پوکی استخوان به منظور یکپارچه‌سازی ارایه خدمات می‌باشد. مواد و روش‌ها: این مطالعه در دو مرحله؛ شامل مرور جامع و روش گروه خبرگان، طراحی و انجام شد. ابتدا جستجوی جامع منابع در بانک‌های اطلاعاتی معتبر انجام شد. سپس در بخش گروه خبرگان، متخصصین با امتیازدهی، قضاوت نهایی خود را در خصوص مزیت بالینی و قابلیت بومی‌سازی هریک از توصیه‌ها به‌صورت «کم، متوسط و زیاد» مشخص نمودند. در نهایت از بین توصیه‌های متفاوت برای یک سؤال بالینی، توصیه‌ای که بیش از 70 درصد از اعضای گروه خبرگان به آن رای مثبت داده بودند، به‌عنوان توصیه نهایی انتخاب شد. یافته‌ها: با بررسی راهنماهای بالینی معتبر دنیا، 5 راهنما با توجه به معیارهای غربالگری مطالعه انتخاب و وارد مطالعه شدند. پس از برگزاری چندین جلسه‌ی گروه خبرگان و بررسی توصیه‌ها در نسخه‌ی اولیه، 28 سؤال و 181 توصیه استخراج شد. پس از کسب نظرات صاحب‌نظران، توصیه‌های نهایی در یک جلسه با حضور متخصصین بالینی مورد بررسی قرار گرفت و بر اساس نظرات ارایه شده، نسخه نهایی و به‌روزرسانی شده راهنما، در قالب 34 سؤال و 111 توصیه در حوزه سلامت استخوان (4 سوال، 12 توصیه)، تشخیص و ارزشیابی (6 سوال، 19 توصیه)، درمان و توانبخشی (17 سوال، 67 توصیه) و کم‌ماهیچگی (سارکوپنی) (7 سوال 13 توصیه) ارایه شد. نتیجه‌گیری: با توجه به تاکید بر ضرورت دسترسی به دستورالعمل‌های معتبر برای ارائه‌ی خدمات بهینه و سودمند به بیماران این مرز و بوم و رفع چالش‌های شکاف مراقبت، اقدام به تدوین راهنمای بالینی پوکی استخوان شده است.
Sanjari M, Afkar M, Panahi N, Hajivalizadeh F, Jalili A, Fahimfar N, et al et al . Iranian Guidance and Recommendation for the Diagnosis and Treatment of Osteoporosis and Sarcopenia: Position Statement Executive Summary. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism 2022; 24 (5) :328-341 URL: http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-3044-fa.html
سنجری مهناز، افکار مهدی، پناهی نکو، حاجی ولی زاده فاطمه، جلیلی علی، فهیم فر نوشین، و همکاران. و همکاران. و همکاران. و همکاران. و همکاران.. راهنمای بالینی و توصیه های تشخیص و درمان پوکی استخوان و کم‌ماهیچگی: خلاصه اجرایی. مجله‌ي غدد درون‌ريز و متابوليسم ايران. 1401; 24 (5) :328-341
