مقدمه: کاهش استروژن تخمدان با تغییرات نامطلوب ترکیب بدنی و ذخایر چربی شکمی همراه استکه این امر علاوه بر عوارض سوء متابولیک، منجر به تغییر الگوی توزیع چربی بدن میشود. مواد و روشها: در این مطالعه 70 سر موش صحرایی ماده (با میانگین وزن 82/15±73/170 گرم) به 7 گروه 10 تایی شامل یک گروه شاهد، دو گروه شم جراحی، دو گروه اوارکتومی شده، یک گروه اوارکتومی شدهی تیمار شده با استرادیول و یک گروه اوارکتومی شدهی شاهد تزریق (دریافتکنندهی حلال استرادیول) تقسیم شدند. ابتدا چربی احشایی گروه شاهد پس از بیهوشی برداشته و توزین شد (پیشآزمون). سپس به منظور تعیین اثر اوارکتومی بر وزن بدن و چربی احشایی، دو هفته پس از جراحی یک گروه اوارکتومی شده و یک گروه شم کشته شدند و چربی احشایی آنها نیز توزین گردید. گروه اوارکتومی شدهی تیمار شده با استرادیول، 30 میکروگرم 17 بتا- استرادیول والرات به ازای هر کیلو گرم وزن بدن به روش تزریق زیر جلدی به مدت هشت هفته و هفتهای پنج روز دریافت کردند و به گروه شاهد تزریق، هم حجم استرادیول، حلال استرادیول تزریق شد. وزن بدن و چربی احشایی تمام گروهها در پایان هشت هفته مورد بررسی قرار گرفت. به منظور ارزیابی تفاوت میانگین وزن بدن و چربی احشایی قبل و بعد از اوارکتومی از آزمون تیهمبسته و برای مقایسه بین گروهها از آزمون آنوا استفاده شد. سطح معنیداری آماری 05/0 P<تعیین شد. یافتهها: بین میانگین وزن بدن و چربی احشایی گروه اوارکتومی شده با شم و همچنین بین گروه دریافتکنندهی استرادیول با گروه شاهد تزریق بعد از دو هفته اختلاف معنیداری مشاهده نشد؛ در حالیکه 8 هفته بعد از تزریق استرادیول، بین میانگین وزن بدن و چربی احشایی گروههای اوارکتومی شده و شم اختلاف معنیدار بود(05/0p<). باوجود کاهش معنیدار وزن بدن گروه دریافتکنندهی استرادیول در مقایسه با گروه شاهد تزریق (05/0p<)، میزان چربی احشایی تفاوت معنیداری نشان نداد. نتیجهگیری: مدت زمان کاهش استروژن متعاقب حذف تخمدانها، یکی از عوامل مهم و اثرگذار بر افزایش وزن بدن و چربی احشایی است. در این مطالعه، تزریق زیر جلدی استرادیول منجر به کاهش معنیدار وزن بدن شد اما تأثیر معنیداری بر تودهی چربی احشایی نداشت.
Babaei P, Damirchi A, Honarmand F, Mehdizadeh R. The Effect of Ovariectomy and Estrogen Replacement on Body Weight and Visceral Adipose Tissue in Rats. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism 2009; 11 (1) :89-95 URL: http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-716-fa.html
بابایی پروین، دمیرچی ارسلان، هنرمند فاطمه، مهدی زاده رحیمه. تأثیر اوارکتومی و جایگزینی استروژن بر وزن بدن و چربی احشایی موشهای صحرایی. مجلهي غدد درونريز و متابوليسم ايران. 1388; 11 (1) :89-95