مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی غدد درون‌ریز، پژوهشکده بیولوژی مولکولی غدد درون‌ریز، پژوهشگاه علوم غدد درون‌ریز و متابولیسم، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران، ، s.a.razavi@endocrine.ac.ir
چکیده: (218 مشاهده)
متابولومیکس یکی از رشته های مجموعه دانش های اومیکس است که به مطالعه فراگیر و نظاممند متابولیت‌ها در مجموعه های زیستی میپردازد. آدنوم‌های هیپوفیز تومورهای خوش‌خیم لوب قدامی غده هیپوفیز هستند که پس از گلیوم و مننژیوم، شایعترین تومورهای مغزی محسوب می‌شوند. متابولومیکس ابزار قدرتمندی است که می‌تواند در درک جنبه‌های مختلف آدنوم های هیپوفیز نقش موثری داشته باشد. پیشرفت‌های اخیر در روش‌های مورد استفاده در متابولومیکس می‌تواند در تشخیص آدنوم های هیپوفیز کمک کرده و نشان دهد که چگونه تغییرات متابولیکی با تومورزایی ارتباط دارند. با تحلیل نیم‌رخ‌های متابولیکی، می‌توان نشانگرهای بالقوه برای تشخیص و پیش‌آگهی آدنوم‌های هیپوفیز را شناسایی کرد و راهبرد‌های درمان شخصی‌سازی شده را تقویت نمود. علاوه بر این، ادغام متابولومیکس با سایر فناوری‌های اومیکس، نمای کلی از زیست‌‌شناسی تومور را ارائه می‌دهد و مسیرهای متابولیکی پیچیده‌ای را که در گسترش آدنوم هیپوفیز نقش دارند، آشکار می‌سازد. با این‌حال، چالش‌هایی از جمله نیاز به روش‌های استاندارد شده، پیچیدگی تفسیر داده‌ها و ادغام یافته‌های متابولومیکس با یافته‌های بالینی نیز وجود دارد. این مطالعه مروری به بررسی وضعیت کنونی متابولومیکس در تحقیقات مرتبط با آدنوم‌های هیپوفیز میپردازد و بر توانایی این حوزه در تحول درک فعلی از این تومورها و بهبود نتایج بیماران تأکید می‌کند، در حالی‌که به موانع موجود نیز اشاره می‌نماید.
Bahramirad A, Vasheghani Farahani A, Khosravi A, Sarrafi A, Tavangar S, Hedayati M et al . The Application of Metabolomics in Pituitary Adenoma Studies: A Review of Progress and Challenges. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism 2025; 27 (1) :1-17 URL: http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-3223-fa.html
بهرامی راد علیرضا، واشقانی فراهانی علی، خسروی آوا، صرافی عاطفه، توانگر سید محمد، هدایتی مهدی و همکاران.. کاربرد متابولومیکس در مطالعات آدنوم هیپوفیز: مروری بر پیشرفت ها و چالش ها. مجله‌ي غدد درون‌ريز و متابوليسم ايران. 1404; 27 (1) :1-17
