دكتر حسن رضوانیان، دكتر مهین هاشمیپور، دكتر اشرف امینالرعایا، دكتر علی کچویی، دكتر محمد حسن مودب، دكتر منصور سیاوش، دكتر سید محمد محمدی، دكتر ساسان حقیقی، دكتر مسعود امینی،
جلد ۸، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۸۵ )
چکیده
مقدمه: علیرغم اجرای موفقیتآمیز برنامهی غنیسازی نمک طعام با ید در کشور، گواتر کماکان به صورت هیپرآندمیک در منطقهی سمیرم استان اصفهان شایع میباشد. این مطالعه با هدف بررسی فقر آهن به عنوان علت احتمالی مشکل یاد شده انجام شد. مواد و روشها : ۱۸۲۸ کودک دبستانی ۱۳ـ۷ ساله از نظر گواتر مورد بررسی قرار گرفتند. سپس نمونههای خون و ادرار از ۲۲۰ نفر، که به صورت تصادفی از میان کودکان با گواتر درجه ۲ و سالم انتخاب شده بودند جمع آوری و میزان ید ادرار، فریتین، آهن، T۴ و TSH سرم آنها اندازهگیری شد. یافتهها : از ۱۸۲۸ کودک مورد بررسی، در ۶۷۰ نفر (۷/۳۶%) گواتر درجه ۱ یا ۲ مشاهده شد. میانگین ید ادرار mg/dL ۱/۹ ±۳/۱۹ بود و کمبود ید خفیف، متوسط و شدید به ترتیب در ۴/۶%،۲/۳% و
۸/۱% از موارد مشاهده شد. میانهی فریتین سرم ng/mL ۶/۲۶ (۹/۲۸ـ۲/۲۴ : ۹۵% CI ) بود و ۱۱ کودک (۵%) فریتین سرم کمتر از ng/mL ۲۰ داشتند. فراوانی گواتر درکودکان با سطوح پایین و طبیعی فریتین به ترتیب ۳/۴۸% و ۳/۵۰% بود (P=NS). نتیجهگیری: به نظر میرسد عوامل دیگری غیر از کمبود ید و آهن مسئول شیوع بالای گواتر در این منطقه هستند. مطالعههای بیشتری به منظور بررسی کمبود سایر ریزمغذیها و اختلالهای خود ایمنی در کودکان مبتلا به گواتر در این منطقه، میتواند در راستای طراحی برنامههای کنترل گواتر مؤثر واقع شود.