بابک هوشمند مقدم، دکتر عباسعلی گائینی،
جلد ۲۰، شماره ۴ - ( ۹-۱۳۹۷ )
چکیده
مقدمه: اثرات مثبت تمرین مقاومتی در افزایش حجم عضلانی از طریق هورمون‌ها و با افزایش میزان متابولیسم و سنتز پروتئین اعمال می‌شود. با توجه به روی آوردن ورزشکاران به آنابولیک‌های شیمیایی، پژوهش‌گران در جستجوی جایگزین‌های گیاهی و کم خطرتر برای این مواد هستند. از آنجایی که زعفران ادویه‌ای ارزشمند و غنی از کاروتنوئیدها بوده و در طب سنتی کاربردهای متنوعی برای آن ذکر شده است، هدف از این پژوهش بررسی تأثیر شش هفته مصرف مکمل زعفران همراه با تمرین مقاومتی بر مقادیر سرمی هورمون رشد(GH)، فاکتور رشد شبه انسولینی-۱(IGF-۱) و تستوسترون در مردان جوان بود. مواد و روش‌ها: ۳۰ مرد جوان داوطلب، تصادفی به دو گروه ۱۵ نفره آزمون و شاهد تقسیم شدند. هر دو گروه، پروتکل شش هفته‌ای تمرین مقاومتی (چهار جلسه در هفته با شدت ۶۰ تا ۷۰ درصد یک تکرار بیشینه) را انجام دادند. هم‌چنین گروه آزمون در طول مدت پژوهش روزانه یک عدد قرص ۱۵۰ میلی‌گرمی زعفران دریافت کردند. قبل از شروع تمرینات و ۴۸ ساعت پس از آخرین جلسه برنامه تمرینی از آزمودنی‌ها در حالت ناشتا نمونه‌گیری خون برای سنجش هورمون‌ها انجام شد. یافته‌ها: میانگین سنی افراد شرکت‌کننده به ترتیب در گروه‌های شاهد و آزمون ۲۳/۹۳ و ۲۳/۴۰سال بود. تحلیل آماری نشان داد در دو گروه شاهد و آزمون مقادیر تستوسترون (به ترتیب ۰/۰۰۱و ۰/۰۰۱p=)، GH(به ترتیب ۰/۰۰۳ و ۰/۰۱p=) و IGF-۱(به ترتیب ۰/۰۰۲ و ۰/۰۲p=) بعد از شش هفته به طور معناداری افزایش داشته است (۰/۰۵p≤). علاوه بر این، بین دو گروه بعد از شش هفته اختلاف معناداری در مقدار تستوسترون (۰/۰۰۱p=) مشاهده شد، که این اختلاف در مقادیر GH و IGF-۱معنادار نبود (۰/۰۵p≤). نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد مکمل‌سازی زعفران توأم با تمرین مقاومتی می‌تواند با افزایش هورمون تستوسترون در مردان جوان همراه باشد.
