سمیه حسین پور نیازی، دکتر پروین میرمیران، کبری ناخدا، حسین فرهاد نژاد، دکتر فریدون عزیزی،
جلد ۱۷، شماره ۳ - ( ۶-۱۳۹۴ )
مقدمه: شیوع سندرم متابولیک در سالهای اخیر در جوامع مختلف روند رو به رشدی را نشان میدهد که میتواند ناشی از تغییرات شیوه زندگی، از جمله تغییر در رژیم غذایی باشد. ارتباط بین چربی رژیم غذایی و سندرم متابولیک همواره مورد توجه است، ولی مطالعات محدودی به بررسی ارتباط بین دریافت روغنهای گیاهی (هیدروژنه و غیرهیدروژنه) با سندرم متابولیک پرداختهاند. هدف از این مطالعه، بررسی رابطه دریافت این روغنها با سندرم متابولیک در بین بزرگسالان تهرانی بود. مواد و روشها: این مطالعه مقطعی، در قالب مطالعه قند و لیپید تهران در سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۷ بر روی ۲۴۵۷ بزرگسال ۱۹ تا ۸۴ سال انجام شد. دریافت روغن گیاهی هیدروژنه و غیرهیدروژنه در رژیم غذایی با استفاده از پرسشنامه نیمه کمّی بسامد خوراک ارزیابی شد. شاخصهای تنسنجی، فشار خون و بیوشیمایی اندازهگیری شدند. سندرم متابولیک بر طبق معیارهای کمیته ملی چاقی ایرانیان تعریف شد. یافتهها: میانگین سن و نمایهی تودهی بدن به ترتیب ۳/۳۹ سال و ۷/۲۵ کیلوگرم بر مترمربع بود. میانه دریافت روزانهی روغن گیاهی هیدروژنه ۶/۹ گرم و روغن گیاهی غیرهیدروژنه ۶ گرم بود. دریافت زیاد روغن گیاهی هیدروژنه و غیرهیدروژنه با افزایش دریافت انرژی، چربی، کلسترول، فیبر، سبزیجات، حبوبات، گوشت، ماکیان و ماهی و کاهش دریافت کربوهیدرات ارتباط داشت. پس از تعدیل متغیرهای مخدوشکننده، در مقایسه با پایینترین سههک دریافت روغن گیاهی هیدروژنه، نسبت شانس سندرم متابولیک در بالاترین سههک دریافت، ۵۴/۲ (فاصله اطمینان ۹۵ درصد: ۲۳/۴-۵۳/۱) بود. روغن گیاهی غیرهیدروژنه هیچ ارتباطی با سندرم متابولیک نداشت. نتیجهگیری: دریافت روغن گیاهی هیدروژنه ارتباط مستقیمی با سندرم متابولیک در بین بزرگسالان تهرانی دارد.