مقدمه: این مطالعه با هدف تعیین اثر مکمل ویتامین‌های E، C و املاح منیزیم و روی با یا بدون ویتامین‌های B1، B2، B6 و B12، فولات و بیوتین بر کنترل فشارخون افراد دیابتی نوع 2 انجام شد. مواد و روش‌ها: در این کارازمایی بالینی دوسوکور تصادفی، 67 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 با دامنه‌ی سنی 69-36 سال، مورد بررسی قرار گرفتند. بیماران بر اساس جنس بلوک‌بندی و به صورت تصادفی به 3 گروه برای دریافت مکمل یا دارونما تقسیم شدند. کپسول‌ها در دو دوز منقسم (صبح و شب) به بیماران داده شد. هر کپسول در گروه 1 حاوی100 میلی‌گرم ویتامین C، 50 میلی‌گرم ویتامین E، 5 میلی‌گرم B1، 5 میلی‌گرم B2، 5 میلی‌گرم B6، 5 میکروگرم B12، 100 میکروگرم بیوتین، 500 میکروگرم اسید فولیک، 125 میلی‌گرم منیزیم و 10 میلی‌گرم روی بود. هر کپسول در گروه 2 حاوی 100 میلی‌گرم ویتامین C، 50 میلی‌گرم ویتامین E، 125 میلی‌گرم منیزیم و 10 میلی‌گرم روی بود. گروه شاهد دارونما دریافت کرد.در آغاز، پایان ماه دوم و چهارم مداخله، فشارخون سیستولی و دیاستولی اندازهگیری و آزمایش‌های بیوشیمیایی برای بیماران انجام شد. قند خون ناشتا به روش گلوکز اکسیداز و HbA1c به روش کروماتوگرافی تعیین شد. غلظت ویتامین C پلاسما و منیزیم و روی سرم به روش رنگسنجی، ویتامین E با HPLC وویتامین B12 و فولات سرم با Electrochemiluminescence immunoassay اندازهگیری شد. مالوندیآلدئید سرم به روش کلریمتری تعیین شد. تجزیه و تحلیل آماری دادهها با آزمون‌های آنالیز واریانس اندازه‌گیری‌های تکرار شده و آنالیز واریانس انجام شد. یافته‌ها: این مطالعه نشان داد پس از 2 و 4 ماه مداخله، میزان ویتامین C پلاسما در گروه اول (0001/0> p) و گروه دوم (به ترتیب: 029/0= p و 0001/0p<)، ویتامین E سرم در گروه اول و در گروه دوم (0001/0> p) و فولات سرم در گروه اول (0001/0>p) افزایش یافت. در گروه اول غلظت منیزیم سرم پس از 2 ماه مداخله (001/0= p )، افزایش یافت، اما تغییری در ماه چهارم مشاهده نشد. تغییر معنیداری در قند خون ناشتا و HbA1c در هیچ یک از گروه‌های مورد بررسی پس از 2 و 4 ماه مداخله مشاهده نشد. در گروه دوم پس از 4 ماه مداخله، فشارخون سیستولی نسبت به پیش از شروع مطالعه در مقایسه با گروه شاهد کاهش یافت (012/0 = p) و پس از 2 و 4 ماه مداخله فشارخون دیاستولی در گروه اول (به ترتیب: 003/0 = p و 012/0 = p) و در گروه دوم (به ترتیب 0001/0> p و 002/0 = p) و متوسط فشار سرخرگی در گروه اول (به ترتیب 018/0 = p و 025/0 = p)و گروه دوم (002/0 = p)نسبت به زمان شروع مداخله با توجه به تغییرات گروه شاهد، کاهش یافت. هم‌چنین کاهش معنیداری در مالوندیآلدئید سرم پس از 4 ماه مداخله در گروه‌های 1 و 2 مشاهده شد (به ترتیب: 009/0=p و 041/0=p). نتیجه‌گیری: این بررسی نشان داد دریافت ویتامین‌های C، E و املاح منیزیم و روی همراه با یا بدون ویتامین‌های گروه B در کاهش فشارخون مؤثر هستند.
Farvid M, Homayoni F, Neyestani T, Amiri Z. Blood Pressure Lowering Effects of Micronutrients In Type 2 Diabetic Patients. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism 2010; 12 (1) :7-15 URL: http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-961-fa.html
فروید مریم السادات، همایونی فاطمه، نیستانی تیرنگ رضا، امیری زهره. اثر ریزمغذی‌ها بر کاهش فشارخون افراد دیابتی نوع 2. مجله‌ي غدد درون‌ريز و متابوليسم ايران. 1389; 12 (1) :7-15
