چکیده

مقدمه: هدف این پژوهش بررسی روند شیوع اضافه وزن و پرفشاری خون در نوجوانان تهرانی در سه مطالعه‌ی مقطعی طی سال‌های 87-1378 است. مواد و روش‌ها: این پژوهش روی نوجوانان 19-10 سال شرکت کننده در سه بررسی اول 80-1378 (3010=تعداد)، دوم 84-1381 (1107=تعداد) و سوم 87-1384 (1090=تعداد) از مطالعه قند و لیپید تهران انجام شد. نمایه‌ی توده‌ی بدنی بر اساس صدک‌های ایرانی و فشار خون براساس معیارهای آکادمی کودکان آمریکا و جدول‌های رشدCDC  سال 2000 تعریف شد. یافته‌ها: میانگین±انحراف معیار BMI نوجوانان از3/4±1/20 در بررسی اول به 7/4±6/21 کیلوگرم بر مترمربع در بررسی سوم افزایش یافت (001/0P<). شیوع تعدیل شده‌ی سنی و جنسی افراد در معرض خطر اضافه وزن به ترتیب از 8/12% در بررسی اول به 5/18% در بررسی سوم افزایش یافت (001/0P<) و درصد افراد دارای اضافه وزن از 4/6% در بررسی اول به 7/12% در بررسی سوم رسید (001/0P<). طی این سه مقطع شیوع فشار خون بالا، روند کاهشی داشته و شیوع فشار دیاستولی بالا از 9/7% به 3% و فشار سیستولی بالا از 3% به 3/1% رسید (001/0P<). پس از تعدیل اثر سن و جنس، احتمال داشتن پرفشاری خون با افزایش BMI به ترتیب در بررسی اول (17/1-11/1:فاصله‌ی اطمینان، 14/1:نسبت شانس)، دوم (30/1-15/1:فاصله‌ی اطمینان،23/1:نسبت شانس) و سوم (11/1-00/1: فاصله‌ی اطمینان، 05/1:نسبت شانس) ارتباط داشت. نتیجه‌گیری: درصد اضافه وزن در مقایسه با در خطر اضافه وزن از سرعت بیشتری برای اضافه وزن برخوردار است. شیوع افراد با فشارخون بالا در طی سه بررسی کاهش یافته است. اثر افزایشی BMI بر احتمال ابتلا به پرفشاری خون در بررسی سوم از بررسی‌های دیگر کمتر بود.