مقدمه: کاربرد وسیع دستگاههای مولد امواج الکترومغناطیسی بسیار قابل توجه است. دستگاهها و تجهیزات زیادی با مشخصات تکنیکی گسترده تولیدکنندهی این امواج هستند. در مطالعهی حاضر تأثیر امواج الکترومغناطیسی با شدت 5/0 میلیتسلا و فرکانس 50 هرتز بر باروری و بافت تخمدان موش سوری در مرحلهی پیشلانهگزینی مورد بررسی شد. مواد و روشها: 80 موش سوری ماده به دو گروه تقسیم شدند. موشهای گروه شاهد، در معرض میدان قرار نگرفتند و موشهای گروه تجربی به مدت دو هفته، هفته ای 6 روز و روزانه 4 ساعت در معرض میدانی با فرکانس 50 هرتز و شدت 5/0 میلیتسلا قرار داده شدند. در روز هشتم تحریک تخمکگذاری در موشهای هر دو گروه انجام شد و برای جفتگیری در مجاورت موشهای نر قرار داده شدند و صبح روز بعد موشهای پلاک مثبت به عنوان موشهای حامله تلقی شدند. در حین لانهگزینی، موشها کشته و بلاستوسیستها با روش فلاشینگ شاخهای رحمی خارج شدند. نمونههای تخمدان در هر دو گروه پس از طی مراحل آمادش بافتی با میکروسکوپ نوری بررسی شدند و دادهها با استفاده از نرمافزار آماریSPSSو آزمون تیو با معنیداری 05/0>pتجزیه و تحلیل شد. یافتهها: درصد موشهای پلاک مثبت در گروه در معرض میدان (50%) نسبت به گروه شاهد (5/67%) کاهش یافته ولی این کاهش از نظر آماری معنیدار نبود. میانگین تعداد جنین در گروه شاهد 8/4±9 و در گروه مورد 7/5±5/5 بود. آزمون آماری، اختلاف معنیداری را بین میانگین رتبهای دو گروه نشان داد (03/0P<). اندازهی فولیکولهای اولیهی تک لایهای بر حسب میکرومتر در گروه مورد نسبت به گروه شاهد کاهش معنیداری نداشت(79/1±17/12، 53/1±33/12 و 810/0p>). اگرچه تعداد کل فولیکولها و فولیکولهای اولیهی تکلایهای و اجسام زرد در گروه مورد نسبت به گروه شاهد افزایش داشت ولی این تفاوتها معنیدار نبود. نتیجهگیری: میدان الکترومغناطیسی با فرکانس پایین در مدت زمان کوتاه بر باروری موشهای ماده تأثیر منفی دارد ولی در مطالعههای بافتشناسی تغییری در بافت تخمدان دیده نشد.
Sabbagh Ziarani F, Borhani N, Rajaei F, Esmaeili M. The Effects of Electromagnetic Field on Fertility and Mouse Gonads in Preimplantation Stage. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism 2009; 10 (6) :647-666 URL: http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-676-fa.html
صباغ زیارانی فاطمه، برهانی نسیم، رجایی فرزاد، اسماعیلی محمدحسین. تأثیر میدان الکترومغناطیسی با فرکانس پایین بر میزان باروری و بافت تخمدان موش سوری در مرحلهی پیشلانهگزینی. مجلهي غدد درونريز و متابوليسم ايران. 1387; 10 (6) :647-666